ಸ್ಟೇಟ್ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಆಫ್ ಇಂಡಿಯಾ (SBI) ಅಂಕಿಅಂಶಗಳ ಪ್ರಕಾರ, ತೆಲಂಗಾಣ, ರಾಜಸ್ಥಾನ, ಮಧ್ಯಪ್ರದೇಶ, ಛತ್ತೀಸ್‌ಗಢ ಮತ್ತು ಮಿಜೋರಾಂನಲ್ಲಿ ನಡೆದ ಇತ್ತೀಚಿನ ವಿಧಾನಸಭಾ ಚುನಾವಣೆಗಳಿಗೆ ಹೋಲಿಸಿದರೆ ಅನಾಮಧೇಯ ಚುನಾವಣಾ ಬಾಂಡ್‌ಗಳ ಮೂಲಕ ರಾಜಕೀಯ ನಿಧಿಯು 400% ರಷ್ಟು ಹೆಚ್ಚಾಗಿದೆ.
ಮಾಹಿತಿ ಹಕ್ಕು (ಆರ್‌ಟಿಐ) ಕಾಯಿದೆಯಡಿ ಎಸ್‌ಬಿಐ ದತ್ತಾಂಶವು, ನವೆಂಬರ್ 6 ರಿಂದ ನವೆಂಬರ್ 20 ರವರೆಗೆ ನಡೆದ ಇತ್ತೀಚಿನ (29 ನೇ) ಮಾರಾಟದಲ್ಲಿ 1,006.03 ಕೋಟಿ ರೂಪಾಯಿ ಮೌಲ್ಯದ ಚುನಾವಣಾ ಬಾಂಡ್‌ಗಳನ್ನು ಮಾರಾಟ ಮಾಡಲಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಎನ್‌ಕ್ಯಾಶ್ ಮಾಡಲಾಗಿದೆ ಎಂದು ತೋರಿಸಿದೆ. 1 ಕೋಟಿ ಮುಖಬೆಲೆಯ ಬಾಂಡ್‌ಗಳ ಮಾರಾಟದ ಮೂಲಕ ಒಟ್ಟು ಮೊತ್ತದ ಶೇಕಡಾ 99 ರಷ್ಟು ಸಂಗ್ರಹವಾಗಿದೆ.
ಮತ್ತೊಂದು ಆರ್‌ಟಿಐ ಉತ್ತರದಲ್ಲಿ, ಎಸ್‌ಬಿಐ ಡೇಟಾವು 2018 ರಲ್ಲಿ ಆರನೇ ಹಂತದ ಎಲೆಕ್ಟೋರಲ್ ಬಾಂಡ್‌ಗಳನ್ನು ನವೆಂಬರ್ 1 ರಿಂದ ನವೆಂಬರ್ 11 ರವರೆಗೆ ಮಾರಾಟ ಮಾಡಿದಾಗ, ಒಟ್ಟು ಮಾರಾಟವು 184.20 ಕೋಟಿ ರೂ. ಆ ವರ್ಷ ನವೆಂಬರ್-ಡಿಸೆಂಬರ್‌ನಲ್ಲಿ ಈ ಐದು ರಾಜ್ಯಗಳಿಗೆ ಚುನಾವಣೆಗಳು ನಡೆದವು.
ಎಲೆಕ್ಟೋರಲ್ ಬಾಂಡ್ ಯೋಜನೆಯಡಿಯಲ್ಲಿ ಇತ್ತೀಚಿನ ಮಾರಾಟಗಳು (29 ನೇ ಕಂತಿನ) ತೆಲಂಗಾಣದ ರಾಜಧಾನಿ ಹೈದರಾಬಾದ್‌ನಲ್ಲಿ (359 ಕೋಟಿ ರೂ.), ಮುಂಬೈ (ರೂ. 259.30 ಕೋಟಿ), ಮತ್ತು ದೆಹಲಿ (ರೂ. 182.75 ಕೋಟಿ) ನಲ್ಲಿ ಅತಿ ಹೆಚ್ಚು ಮಾರಾಟವನ್ನು ಕಂಡಿದೆ.
ಈ ಹಿಂದೆ ರೂಢಿಯಲ್ಲಿರುವಂತೆ, ಚುನಾವಣಾ ಬಾಂಡ್‌ಗಳನ್ನು ಎನ್‌ಕ್ಯಾಶ್ ಮಾಡಲು ಬಂದಾಗ, ನವದೆಹಲಿ ಶಾಖೆಯು ಅತಿ ಹೆಚ್ಚು ಮೊತ್ತವನ್ನು (ರೂ. 882.80 ಕೋಟಿ) ರಿಡೀಮ್ ಮಾಡಿದೆ. ಹೈದರಾಬಾದ್ ಎರಡನೇ ಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿದ್ದು 81.50 ಕೋಟಿ ರೂ.
ಚುನಾವಣೆ ನಡೆದ ಇತರ ರಾಜ್ಯಗಳ ಪೈಕಿ, ಜೈಪುರದಲ್ಲಿ (ರಾಜಸ್ಥಾನ) 31.50 ಕೋಟಿ ರೂ., ರಾಯ್‌ಪುರ (ಛತ್ತೀಸ್‌ಗಢ) ನಲ್ಲಿ 5.75 ಕೋಟಿ ಮತ್ತು ಭೋಪಾಲ್‌ನಲ್ಲಿ (ಮಧ್ಯಪ್ರದೇಶ) 1 ಕೋಟಿ ರೂ.ವರೆಗಿನ ಚುನಾವಣಾ ಬಾಂಡ್‌ಗಳನ್ನು ಮಾರಾಟ ಮಾಡಲಾಗಿದೆ. ಆದಾಗ್ಯೂ, ಈ ಮೂರು ರಾಜ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ಯಾವುದೂ ಯಾವುದೇ ನಗದು ಹಣವನ್ನು ದಾಖಲಿಸಿಲ್ಲ. ಮಿಜೋರಾಂನಲ್ಲಿ ಯಾವುದೇ ಮಾರಾಟ ದಾಖಲಾಗಿಲ್ಲ.
ಯೋಜನೆಯು ಅನಾಮಧೇಯತೆಯನ್ನು ಖಾತರಿಪಡಿಸುವುದರಿಂದ, ದಾನಿಗಳು ಮತ್ತು ಸ್ವೀಕರಿಸುವವರು ತಿಳಿದಿಲ್ಲ, ಆದರೆ ಡೇಟಾವು ಹೈದ್ರಾಬಾದ್, ಮುಂಬೈ ಮತ್ತು ದೆಹಲಿಯಿಂದ ಹೆಚ್ಚಿನ ಹಣವನ್ನು ಬಂದಿತು ಮತ್ತು ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಪಕ್ಷಗಳನ್ನು ತೋರಿಸುತ್ತಾ ದೆಹಲಿಯ ಪಾರ್ಟಿಗಳಿಗೆ ಹೋಗಿದೆ ಎಂದು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ.
ಇಲೆಕ್ಟೋರಲ್ ಬಾಂಡ್ ಯೋಜನೆಯ ಸಿಂಧುತ್ವವನ್ನು ಪ್ರಶ್ನಿಸುವ ಅರ್ಜಿಗಳ ಬ್ಯಾಚ್‌ನಲ್ಲಿ ಸುಪ್ರೀಂ ಕೋರ್ಟ್ ತನ್ನ ತೀರ್ಪನ್ನು ಕಾಯ್ದಿರಿಸಿದ ಕೇವಲ ಎರಡು ದಿನಗಳ ನಂತರ, ನವೆಂಬರ್ 4 ರಂದು ಸರ್ಕಾರವು ಇತ್ತೀಚಿನ ಭಾಗವನ್ನು ಘೋಷಿಸಿತು.
ರಾಜಕೀಯ ನಿಧಿಯ ಪಾರದರ್ಶಕತೆಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುವ ಉದ್ದೇಶದಿಂದ ಸರ್ಕಾರವು 2018 ರಲ್ಲಿ ಯೋಜನೆಯನ್ನು ಪರಿಚಯಿಸಿತು. ಆದಾಗ್ಯೂ, ದಾನಿಗಳ ಗುರುತನ್ನು ರಹಸ್ಯವಾಗಿಡುವುದರಿಂದ ವಿಮರ್ಶಕರು ಅದನ್ನು ಅಪಾರದರ್ಶಕವೆಂದು ಕರೆದಿದ್ದಾರೆ.
ಚುನಾವಣಾ ಬಾಂಡ್‌ಗಳನ್ನು ವಿತರಿಸಲು ಅಧಿಕಾರ ಹೊಂದಿರುವ ಏಕೈಕ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಎಸ್‌ಬಿಐ. 2018 ರಿಂದ 29 ಹಂತಗಳಲ್ಲಿ ಚುನಾವಣಾ ಬಾಂಡ್ ಯೋಜನೆಯ ಮೂಲಕ ಪಕ್ಷಗಳು ಸಂಗ್ರಹಿಸಿದ ಒಟ್ಟು ಮೊತ್ತವು ಈಗ 15,922.42 ಕೋಟಿಗೆ ಏರಿದೆ.
